Değerli Kardeşimiz;
Mâtürîdîler, Müslüman olmayanların ibadetleri ifa ile mükellef olmadıkları görüşündedirler.Onlar küfürlerinden dolayı ceza görürler. Fakat ibadeti ifa
etmediklerinden dolayı cezaya çarptırılmazlar.
Eş’arîler, Müslüman olmayanların ibadetle mükellef olduğu görüşündedir. Onlara göre gayri Müslim bu sebeple yani ibadetleri ifa etmediğinden dolayı da ceza görürler.1
Mâtürîdîler peygamberin şu hadis-i şerifini kendilerine delil olarak gösterirler: “Hz. Peygamber Muaz b. Cebel’i Yemen’e gönderdiği zaman: Onlar/Yemenliler Allah’tan başka ilâh olmadığına şahadet getirmeleri için davette bulun, eğer buna icabet ederlerse yani şahadet getirirlerse o takdirde Allah’ın onlara beş vakit namazı farz kıldığını bildir.” diye söylemişti. Burada icabet etmeleri ve icabet ettikten sonra da üzerlerine ibadeti emretmek arasında bağ vardır. Yani Mâtürîdîler icabet yoksa ibadetin ifası da yokdiyor.
Eş’arîler ise, bu konuya şu ayeti delil göstererek meselelerine sağlam bir zemin bulmaya çalışıyorlar: “(Kâfirlere) Allah Teâla sorar. Sizi Cehenneme sokan şey
nedir? Onlarda biz namaz kılanlardan değildik”2 diye cevap verirler. Yani onların ibadetleri terk edişleri ateşe girmelerine sebep oluyor. Mâtürîdîler ise, cevaben
diyorlar ki, ayeti kerimede ki, asıl mana şöyledir. “Biz namazın farz oluşunu itikat edenlerden değildik. Azapta itikadı terk ettiklerinden dolayıdır. Yoksa İbadeti terk
etmelerinden dolayı değildir.”3
1- Şeyhzâde, Nazmü’l-Ferâid, s. 58.
2- el-Müddessir 74/42-43.
3- Şeyhzâde, Nazmü’l-Ferâid, s. 58.